12 Apr Голиот антрополог
Д-р Лора Агустин пишува за теми поврзани со миграција, сексуална работа, трговија со луѓе и спасувачката индустрија
Што всушност значи Законот за проституција на Франција? Негирање на согласност.
„Борген“ 3 сезона, 25 епизода
На конференција на тема Сексуални граѓански и човекови права минатата недела, наместо говорот што го имав подготвено одржав говор на тема Сексот на маргините: миграција, пазари на труд и „спасувачката индустрија“. Двајцата предавачи на панелот исто така зборуваа за трговијата со луѓе, едниот во својство на член на „спасувачката индустрија,“ при што не можев да си дозволам недолжната публика да слуша без да реагирам.
Новиот говор беше насловен „Негирање на согласност“, затоа што во неколку прилики на истиот настан неколку пати беше спомната согласноста како клучен концепт на човековите права во европските закони за сексуалноста. Впечатливо нели, тоа што европските стручњаци гласно говорат за правото на адолесцентите на согласност на сексуални односи, додека други Европејци уште почесто говорат дека повеќето возрасни жени и транс лица кои продаваат сексуални услуги не даваат согласност. Во кампањите против трговијата со луѓе често се тврди дека жртвите не можат да зборуваат/немаат глас поради што им дозволуваат на други да зборуваат во нивно име.
Во „Закони за проституција и смртта на курвите“ се фокусирав на механизмот со кој спасителите – феминистите, социјалните работници, политичарите, полицијата – ги дискредитираат изјавите на возрасните жени за нивните искуства со продавањето на сексуални услуги, со што ги дисквалификуваат како предмет во дискусијата за нивната сопствена судбина. Секако, нивните изјави се различни, но наместо да се создаде политика со која индивидуалните искуства ќе станат централни и наместо внимателно да се ислушаат активистите -сексуални работници или пак да се пронајдат мигранти со кои ќе се разговара, тие тврдат дека Подобро Знаат како треба да размислуваат и да се чувствуваат. Во телевизиската серија „Борген“ се прикажува сцена во која лица кои не се стручњаци за сексуална работа на панел дискусија за проституција во Копенхаген го прекинуваат и му се исмеваат на единствениот учесник – сексуален работник, со што станува јасно дека механизмот на дисквалификација е добро познат (фотографија погоре од 3 сезона, епизода 25). Одбивањето да се поверува дека жените кои продаваат сексуални услуги даваат согласност исто така ѝ противречи на распространетата кампања против силување која на согласноста ѝ дава централно место во сексуалните врски.
Законот кој треба да се изгласа денес од страна на француското собрание (4 декември 2013 година) е производ на долгогодишни процеси и политички игри, не само во Франција туку и во одредени феминистички мрежи во Европа. Во април 2011 година го напишав текстот „Се множат иницијативите против проституцијата во Европа: ЕУ, а сега и Франција“, во кој ги поврзувам случувањата со кампањата на Европското женско лоби „Европа без проституција“. Минатиот месец заедно со Тјиери Шафосер пишувавме за намерната дисквалификација на сведоштвата на сексуалните работници – активисти од страна на политичарите и одредени феминисти во Франција. Ова се постигнува со тврдењето дека овие активисти ѝ припаѓаат на привилегирана елита која себично се грижи за своите интереси наместо за оние на жртвите на трговијата со луѓе кои се „безгласни“ заради што другите мора да проговорат во нивно име. Алис Шварцер, која во моментов води кампања против Законот за регулирање на проституцијата во Германија, ги нарече „малкуте весели проститутки“ кои не можат да се споредат со мизерните 95 %.
Поминаа 20 години откако прв пат се запрашав како точно функционира ова одбивање да се ислуша некого, во период кога живеев далеку од Европа меѓу сиромашни жени, при што голем дел од нив имаа намера да патуваат во Европа. Дел од нив веќе продаваа сексуални услуги во сопствениот дом, други размислуваа тоа да го прават во странство, а трети не сакаа да нудат сексуални услуги туку да работат како куќни помошнички кои живеат во домот на работодавецот. Сакам да кажам, првите размислувања беа поврзани со реални ситуации во кои јас немав никаков личен влог или интерес. Во поглед на истражувањата за жените кои продаваат сексуални услуги дури и имав таканаречена контролна група – жени кои не нудат сексуални услуги. Не бев свесна за конфликтот во рамките на феминизмот на таа тема, немав прочитано ниту една книга за проституција. Едноставно сакав да знам повеќе за искуствата на жените кои беа куќни помошнички, и сѐ уште сакам. Често коментирав дека првичното истражувачко прашање, пред воопшто да знаев што всушност претставува едно истражување, се однесуваше на претпоставката дека жените од средните класи Знаат Подобро од сексуалните работнички што да прават со сопствениот живот. Во текот на моите магистерски и докторски студии никогаш не се фокусирав на мигрантите туку на луѓето кои сакаа да ги спасат, и по 6-7 години мислам дека го најдов одговорот на првичното прашање на неколку начини. За повеќе детали прочитајте го текстот „Сексот на маргините“.
Со голем интерес ги следам настаните во Европа веќе 15 години, при што живеев во неколку земји и посетив многу други, понекогаш во рамките на долги престои. Франција ја запознав на училишно патување од Лондон до Кале можеби во 1961 година, и оттогаш ја посетував многу пати. Одовде внимателно ги следев активностите во француското собрание минатиот петок- не реториката, ја знам наизуст, туку тоновите и нијансите во говорите на застапниците за законот. Салата беше речиси празна, но политичките игри веќе беа при крај; на говорницата повеќе не се водеше дебата туку формална реторика со која се претставуваше предлогот. Изјавите на опозицијата дека законот не е внимателно составен беа отфрлени со препредени изјави во кои сериозно се говореше за времето поминато во составувањето на истиот, а притоа и внимателноста. Медиумите беа обвинети дека на сфатиле ништо, дека не се пенализираат клиентите, туку се заштитуваат жените кои продаваат сексуални услуги.
Не сфаќам што се обидува да направи Наџат Валуд-Белкацем, Министерот за правата на жените на Франција. Темелно ја истражував целта на ваквиот вид на феминизам, знам дека звучи извонредно – свет без проституција, Франција во која државниот феминизам прави храбар чекор кон родовата еднаквост. Валуд-Белкацем како лице на аболиционизмот е многу поинаква од огорчените и постари радикални феминистки на кои се навикнавме: Гуинила Екберг, Мелиса Фарли, Џенис Рејмонд, Алис Шварцер како и претставнички во други земји. Помлада е, поубава, родена во колонија, во Мароко. Француските активисти не се потпреа на реториката против трговијата со луѓе туку на класичната идеја дека проституцијата е патријархална институција која мора да се отфрли – првите аргументи на кои наидов кога го почнав моето формално образование при крајот на 1990тите години. Се цитираат непотврдени бројки на жртви на трговија со луѓе, да, но мислам дека зад францускиот напор се крие нешто посериозно. Не се работи за небрежност или за хистерија, туку за трезвен обид да се промени европската панорама, да се премести фокусот од нордиските земји, кои никогаш не се сметале за значајни играчи на континентот, кон Франција – срцето на вистинската Европа. Ваквата промена според мене ќе ја промени и играта.
Од друга страна, причината која ја образложив во „Секс на маргините“ сѐ уште е иста: нема подобрувања за сексуалните работници или за лицата за кои се смета дека се жртви на трговија или пак за недокументираните мигранти во Европа. Движењето против трговијата со луѓе го промени вниманието и финансиите кон сѐ друго, но не направи значаен придонес за самите сожалени жени. Активистите сѐ уште не сфаќаат што мигрантите и другите жени мислат за стигматизираните, ризични и подобро платени работи – особено кога други опции речиси и да нема. Фундаменталните проекти на спасителите се насочуваат кон потребата да ги принудат луѓето да имаат подобар живот. Се чини дека не можат да разберат дека другите се поинакви од самите нив, дека мигрантите ги согледуваат можностите врз основа на животните искуства и цели. Прашањето е поголемо од тоа дали сакаат да нудат сексуални услуги наместо тоа што им го нудат спасителите. Всушност тие нудат многу малку, а жртвите, како и не-жртвите се свесни за тоа.
Сексуалните работници не се заинтересирани за „стратегии за излез“ или „програми за одвраќање“. Мразат што се ниско платени, потценувани, непочитувани чистачки, дадилки и куќни помошнички. Не сакаат да се вратат во своите земји како пропаднати мигранти. Не сакаат повторно да бидат посиромашни. Сексуалниот чин можеби е нешто на кое се навикнуваат, со текот на времето уживаат во него или пак само затвораат очи и трпат, но доколку истиот им овозможува слобода, автономија, флексибилност или надеж тогаш го преферираат без разлика дали се од Франција, Кина, Нигерија или Бразил. Мнозинството дале согласност за понудените сексуални услуги, на еден или друг начин, до одреден степен. Инсистирањето да ја напуштат таа средина кога нема подобра понуда е бездушно. Протагонистите на спасителната индустрија се оние што самите се назначуваат да ги придружуваат жртвите надвор од нивниот живот, а не оние што се спасени. Согласноста на возрасните жени е целосно негирана.
Францускиот закон, покрај паричните казни од 1.500 евра за клиентите кои се уапсени по прв пат, целосно ја подржува спасителната индустрија. Рамката е Франција не ја одобрува проституцијата, односно проституцијата мора да престане таму. Се проценува дека најмалку 80% од сексуалните работници во Франција се преселиле од друго место, дел од нив со право да останат и да бараат работа. На останатите мигранти им се нуди 336 евра месечно во период од 6 месеци доколку ветат дека ќе престанат да нудат сексуални услуги за пари; бидејќи овој износ не е доволен за да се преживее очигледно од нив се очекува да заминат побрзо, да се преселат во нечија друга земја и проституцијата да се среди според традицијата „Не во мојот двор“. Уличната проституција, забранета од Саркози во 2003 година, но сепак толерирана со години или пак со нерамномерното спроведување на законот во други градови, повторно ќе се дозволи. Подржувачите на законот тврдат дека тоа е гест на милост, но уличните сексуални работнички велат дека со тоа клиентите ќе инсистираат да се оди на понедостапни, поопасни места за сексуални услуги. Освен тоа на градско ниво можат да се изгласаат локални одлуки со кои ќе се забрани уличната проституција; таков е примерот со Лион.
Законот беше неформално изгласан минатиот петок. Денес е формалното гласање. Доколку се изгласа ќе биде испратен до Сенатот, каде се возможни две ситуации: ќе се изгласа и спроведе или ќе биде отфрлен и испратен назад во Собранието со измени и дополнувања. Во вториот случај, Собранието ќе гласа за нова верзија која повторно ќе биде испратена во Сенатот. Доколку Сенатот ја одбие и таа, ќе се именува commission paritaire, со членови од Сенатот и од Собранието. Верзијата која ќе ја состави оваа комисија ќе се гласа од страна на Собранието, кое ќе го има последниот збор.
извор: Laura Agustin
превод: Јулија Мицова